Chính quyền Trump siết chặt kiểm tra 55 triệu thị thực Mỹ, dừng cấp visa lao động cho tài xế xe tải nước ngoài

Chính quyền Trump tăng cường rà soát toàn diện thị thực và thắt chặt chính sách nhập cư. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump vừa tuyên bố đang tiến hành rà soát hơn 55 triệu người đang nắm giữ thị thực hợp pháp của Mỹ để phát hiện các vi phạm có thể dẫn đến việc hủy visa và trục xuất. Đây được xem là bước đi tiếp theo trong chiến dịch siết chặt quản lý người nước ngoài được phép lưu trú tại Hoa Kỳ. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết tất cả những người có thị thực Mỹ – bao gồm khách du lịch từ nhiều quốc gia – đều phải trải qua quá trình “giám sát liên tục” (continuous vetting). Mục tiêu của việc này là phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy họ có thể không còn đủ điều kiện nhập cảnh hoặc lưu trú tại Mỹ. Nếu phát hiện vi phạm, visa sẽ bị thu hồi ngay lập tức và nếu đương sự đang ở Mỹ, họ sẽ bị trục xuất.

Rà soát diện rộng – Ngay cả người đang ở ngoài nước Mỹ vẫn bị kiểm tra. Kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, chính quyền tập trung mạnh vào việc trục xuất người nhập cư trái phép, đồng thời siết chặt đối tượng có thị thực du học và trao đổi. Ngôn ngữ mới từ Bộ Ngoại giao cho thấy quá trình này giờ đây mở rộng ra toàn bộ người có visa, kể cả những người được cấp phép hợp pháp vẫn có thể bị hủy thị thực bất ngờ. Theo số liệu của Bộ An ninh Nội địa, Mỹ hiện có khoảng 12,8 triệu người sở hữu thẻ xanh và 3,6 triệu người đang dùng thị thực tạm thời. Tuy nhiên, con số 55 triệu người bị rà soát cho thấy phạm vi kiểm tra còn bao gồm cả những người đang ở ngoài lãnh thổ Mỹ nhưng vẫn còn visa nhiều lần (multi-entry), như nhận định của Julia Gelatt – Phó Giám đốc Chương trình Chính sách Nhập cư của Viện Chính sách Di cư. Gelatt cũng đặt câu hỏi về hiệu quả chi phí của việc dành nguồn lực để giám sát những người có thể sẽ không bao giờ quay lại Mỹ.

Các tiêu chí rà soát: từ vi phạm lưu trú đến khủng bố. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết việc kiểm tra tập trung vào các yếu tố như: Lưu trú quá hạn so với thời gian cho phép. Hoạt động tội phạm. Đe dọa an toàn công cộng. Tham gia hoặc hỗ trợ khủng bố. "Chúng tôi rà soát tất cả thông tin có thể, bao gồm hồ sơ thực thi pháp luật, hồ sơ nhập cư hoặc bất kỳ dữ liệu mới nào cho thấy khả năng không đủ điều kiện sau khi cấp visa" – Bộ Ngoại giao nhấn mạnh. Ngừng cấp visa lao động cho tài xế xe tải nước ngoài. Song song đó, chính quyền Mỹ cũng thông báo ngừng cấp thị thực lao động cho tài xế xe tải thương mại. Ngoại trưởng Marco Rubio đăng tải trên X rằng quy định này có hiệu lực ngay lập tức, nhằm hạn chế số lượng tài xế nước ngoài điều khiển xe đầu kéo tại Mỹ. Rubio cho biết: "Số lượng tài xế nước ngoài điều khiển xe tải hạng nặng ngày càng tăng đang đe dọa tính mạng người dân Mỹ và ảnh hưởng đến sinh kế của các tài xế trong nước." Quyết định này được đưa ra sau hàng loạt động thái siết chặt yêu cầu về khả năng đọc và nói tiếng Anh đối với tài xế nước ngoài, với mục tiêu giảm tai nạn giao thông do rào cản ngôn ngữ. Bộ Ngoại giao cũng cho biết đang tạm dừng xử lý hồ sơ visa lao động để xem xét lại quy trình kiểm tra, đảm bảo rằng mọi tài xế trên đường đều đạt tiêu chuẩn an toàn cao nhất. Ảnh hưởng kinh tế và thông điệp gửi đến doanh nghiệp Mỹ. Edward Alden – chuyên gia tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại – nhận định: "Động thái này nằm trong chiến lược rộng hơn nhằm ngăn các doanh nghiệp Mỹ, trường đại học, bệnh viện tiếp tục thuê hoặc giữ lao động nước ngoài." Ông cảnh báo hậu quả kinh tế có thể vượt xa vấn đề visa: "Mục tiêu không chỉ nhắm vào một nhóm nghề nghiệp, mà là gửi thông điệp rằng các công ty Mỹ sẽ gặp rủi ro nếu tiếp tục tuyển dụng lao động ngoại quốc." Siết chặt phỏng vấn và giám sát mạng xã hội. Chính quyền Trump đã liên tục đưa thêm các yêu cầu nghiêm ngặt đối với người xin visa, trong đó có phỏng vấn trực tiếp và kiểm tra toàn bộ tài khoản mạng xã hội. Thậm chí, ứng viên khi phỏng vấn phải tắt chế độ bảo mật trên điện thoại và ứng dụng để nhân viên lãnh sự truy cập dữ liệu. Bộ Ngoại giao cho biết kể từ khi ông Trump nhậm chức, số visa bị thu hồi tăng gấp đôi, riêng thị thực sinh viên tăng gần gấp 4 lần so với cùng kỳ năm trước. Tuần này, chính quyền cũng tiết lộ đã thu hồi hơn 6.000 visa du học vì vi phạm thời hạn lưu trú hoặc luật pháp Mỹ, trong đó khoảng 200–300 trường hợp liên quan đến hỗ trợ khủng bố. Ai bị ảnh hưởng nhiều nhất? Ngoại trừ công dân các quốc gia trong Chương trình Miễn Thị thực (Visa Waiver Program) – chủ yếu là châu Âu và một số nước châu Á – hầu hết người nước ngoài muốn đến Mỹ đều phải xin visa. Điều này đồng nghĩa công dân từ các nước đông dân như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nga và phần lớn châu Phi sẽ chịu tác động mạnh.

Với chiến dịch kiểm tra khắt khe hơn bao giờ hết, chính quyền Trump đang gửi đi thông điệp rõ ràng: an ninh quốc gia và bảo vệ việc làm của người Mỹ là ưu tiên số một, ngay cả khi điều đó gây ra những tác động kinh tế rộng lớn và ảnh hưởng đến hình ảnh “vùng đất cơ hội” của Hoa Kỳ.