Cuộc sống hiện đại: chạy đua giữa trường học, công việc, kỳ nghỉ và lạm phát

Cuộc sống hiện đại đầy ắp những thách thức. Chúng ta cần nhớ các vai trò của mình, các nhà khoa học đang thực hiện những nghiên cứu tiên phong. Điều đáng ngạc nhiên là bộ não của chúng ta không được tiến hóa để thích nghi với tất cả những điều này, nhưng con người vẫn đang cố gắng hết sức để vượt qua chúng. Tất cả là nhờ vào khả năng thích nghi, học hỏi và phát triển đáng kinh ngạc của bộ não.

Khả năng thay đổi kỳ diệu của bộ não người. Tôi đang bắt đầu hành trình khám phá khả năng thay đổi kỳ diệu của bộ não người, được gọi là “dẻo dai thần kinh” (neuroplasticity). Khả năng này từng được cho là chỉ có ở trẻ em, nhưng giờ đây chúng ta biết rằng nó liên tục diễn ra, định hình nên con người chúng ta. Trí óc của bạn có thể thay đổi chính nền tảng hoạt động của nó, giúp chúng ta học hỏi và thích nghi. Đây là một trong những khía cạnh đáng chú ý nhất của trí thông minh con người. Tận dụng và tăng cường khả năng dẻo dai thần kinh. Tôi tin rằng khả năng dẻo dai thần kinh là cơ chế đằng sau quá trình phục hồi. Nó đóng vai trò cốt lõi trong phục hồi thần kinh, một lĩnh vực nghiên cứu đang giúp chúng ta hiểu bản thân mình hơn. Trong tương lai, chúng ta sẽ thấy rõ hơn mối liên quan giữa khả năng vận động với cách suy nghĩ và cảm nhận. Tôi muốn tìm hiểu liệu có cách nào để tận dụng hoặc tăng cường khả năng dẻo dai thần kinh trong cuộc sống hàng ngày.

Tác động của chánh niệm lên não bộ. Bên cạnh những lợi ích cho khả năng sáng tạo, suy nghĩ lặp lại, lo lắng và những yếu tố khác có thể gây căng thẳng. Hormone cortisol, một trong những hormone stress, sẽ tăng cao khi bạn căng thẳng. Nồng độ cortisol cao kéo dài có thể gây độc hại cho vùng não bộ linh hoạt. Điều này cho thấy stress là một trong nhiều yếu tố ức chế trực tiếp khả năng dẻo dai thần kinh. Do đó, để tận dụng khả năng dẻo dai thần kinh, tôi đã rèn luyện bản thân quản lý stress thông qua chánh niệm. Trong 6 tuần tiếp theo, tôi sẽ dành thời gian để học cách chú tâm hơn vào hiện tại và quan sát những tác động của nó lên não bộ. Chánh niệm giúp giảm bớt stress bằng cách giúp bạn nhận biết những thách thức và giảm thiểu phản ứng lo lắng. Mặc dù nó không thể loại bỏ hoàn toàn cảm giác khó chịu trong các tình huống căng thẳng, nhưng chánh niệm giúp bạn có cảm giác kiểm soát và lựa chọn bước đi tiếp theo. Bước đầu tiên của chánh niệm là tập trung vào hơi thở. Đây là cách đơn giản để tìm lại sự an tĩnh cho tâm trí. Trong khi hít thở, tôi nhận thấy tâm trí mình bắt đầu lang thang, nghĩ về những việc cần làm. Tuy nhiên, tôi cố gắng gạt những suy nghĩ đó sang một bên và quay trở lại tập trung vào hơi thở. Bằng cách này, tôi không chỉ rèn luyện khả năng chú ý mà còn nâng cao khả năng quay lại với hiện tại, linh hoạt hơn trong việc tập trung. Đồng thời, tôi cũng hiểu hơn về cách thức hoạt động của tâm trí. Sau 6 tuần thiền định dưới sự hướng dẫn của Thorston, tôi cảm thấy bình tĩnh hơn rất nhiều. Nhưng liệu cảm giác này có biểu hiện thành sự thay đổi vật lý trong não bộ? Kết quả quét não cho thấy có những thay đổi thú vị trong não của tôi, phù hợp với những nghiên cứu trước đây. Một trong những thay đổi quan trọng là giảm thể tích amygdala, vùng não liên quan đến xử lý cảm xúc. Thể tích amygdala tăng lên khi chúng ta bị stress và giảm xuống khi tập luyện chánh niệm. Điều này cho thấy chánh niệm có tác dụng tích cực trong việc giảm stress.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy sự gia tăng hoạt động ở vỏ não sau cingulate, vùng não liên quan đến việc kiểm soát sự lang thang của tâm trí. Điều này có thể là dấu hiệu cho thấy khả năng kiểm soát sự lang thang của tôi đã được cải thiện nhờ vào việc thực hành chánh niệm. Mặc dù nghiên cứu chỉ được thực hiện trên một cá nhân, nhưng kết quả này cho thấy tiềm năng của chánh niệm trong việc cải thiện sức khỏe não bộ và giảm stress. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển những thay đổi tích cực này, cần phải thực hành chánh niệm một cách thường xuyên và lâu dài.