Tòa án liên bang ra phán quyết chống lại Trump: Chấm dứt quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia California và khơi mào cuộc chiến hiến pháp giữa bang và liên bang. Vào thứ Năm, một thẩm phán liên bang tại San Francisco đã ban hành lệnh khẩn cấp tạm thời ngăn chặn chính quyền liên bang sử dụng lực lượng Vệ binh Quốc gia California nhằm hỗ trợ các đặc vụ di trú trong việc đối phó với làn sóng biểu tình tại Los Angeles. Trong phán quyết dài 36 trang, Thẩm phán Charles Breyer kết luận rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump đã vi phạm luật liên bang khi cố tình vượt qua quyền chỉ huy của Thống đốc Gavin Newsom đối với lực lượng này.
Thẩm phán Breyer viết rõ: “Hành động của Tổng thống là trái pháp luật — vượt quá thẩm quyền luật định và vi phạm Tu chính án Thứ Mười của Hiến pháp Hoa Kỳ. Do đó, ông phải lập tức trao trả quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia California cho Thống đốc tiểu bang.” Phán quyết sẽ có hiệu lực vào trưa thứ Sáu theo giờ Thái Bình Dương, tạo cơ hội cho chính quyền Trump đệ đơn kháng cáo lên Tòa án Phúc thẩm Khu vực 9 để yêu cầu đình chỉ thi hành. Một thất bại pháp lý nữa cho chính quyền Trump. Phán quyết của Thẩm phán Breyer là cú đánh pháp lý mới nhất vào tham vọng mở rộng quyền lực khẩn cấp và thời chiến của Tổng thống Trump. Trước đó, nhiều tòa án đã bác bỏ các lệnh trục xuất người nhập cư không qua xét xử, việc áp thuế đơn phương và các chính sách gây tranh cãi khác. Những thất bại liên tiếp trong tòa án đang làm gia tăng căng thẳng giữa Nhà Trắng và hệ thống tư pháp liên bang. Điều đáng chú ý là phán quyết lần này của Thẩm phán Breyer còn vượt xa những gì bang California yêu cầu. Trong khi đơn kiện của tiểu bang chỉ đề nghị giới hạn việc sử dụng lực lượng liên bang vào bảo vệ các tòa nhà liên bang tại Los Angeles, Thẩm phán đã ra lệnh cấm toàn diện việc Tổng thống sử dụng lực lượng Vệ binh Quốc gia California cho bất kỳ mục đích nào. Căng thẳng giữa Thống đốc Newsom và chính quyền Trump leo thang. Tranh cãi pháp lý này diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Thống đốc Gavin Newsom và chính quyền Trump ngày càng căng thẳng. Sau khi cố vấn biên giới của Trump – ông Tom Homan – đe dọa bắt giữ Newsom vì không tuân thủ các chính sách nhập cư liên bang, ông Trump đã công khai ủng hộ ý tưởng này và nói: “Tôi sẽ làm nếu cần.” Đáp trả lại, ông Newsom tuyên bố trong một bài phát biểu trên truyền hình: “Nền dân chủ đang bị tấn công ngay trước mắt chúng ta.”
Thẩm phán Breyer bác bỏ lập luận của Bộ Tư pháp. Tại phiên tòa, Thẩm phán Breyer thể hiện sự hoài nghi rõ rệt trước các lập luận của luật sư Bộ Tư pháp, ông Brett Shumate. Dù ông Shumate cho rằng Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth có quyền trực tiếp kích hoạt lực lượng Vệ binh, Thẩm phán nhấn mạnh rằng luật quy định rõ việc điều động phải thông qua thống đốc bang – điều đã không xảy ra. Trong phòng xử chật kín hơn 100 người, Thẩm phán Breyer – đeo nơ xanh nhạt và mang theo bản sao nhỏ của Hiến pháp – nhiều lần ngắt lời luật sư Bộ Tư pháp. Có lúc, ông giơ bản Hiến pháp lên không trung và tuyên bố: “Quốc gia này được thành lập nhằm chống lại chế độ quân chủ, và Hiến pháp là một văn kiện nhằm hạn chế quyền lực.” Ông cũng cảnh báo về nguy cơ Tổng thống nắm quyền lực như vua nếu được phép tự quyết hoàn toàn về tính hợp pháp của các hành động sử dụng quân đội. Thẩm phán từ chối cấm triển khai Thủy quân lục chiến. Dù ra phán quyết chống lại việc sử dụng Vệ binh Quốc gia, Thẩm phán Breyer từ chối yêu cầu của bang California nhằm cấm triển khai 700 binh sĩ Thủy quân lục chiến đang đóng tại căn cứ ở California. Ông nhận định rằng hiện tại chưa có bằng chứng nào cho thấy các binh sĩ này đã vi phạm Đạo luật Posse Comitatus – vốn cấm sử dụng quân đội liên bang cho hoạt động thi hành pháp luật nội địa. Các binh sĩ này, cho đến nay, mới chỉ được triển khai tại một quận lân cận chứ chưa tiến vào thành phố. Vì thế, Thẩm phán Breyer cho rằng ông không thể đưa ra lệnh cấm dựa trên “suy đoán của luật sư về những điều có thể xảy ra.”
Diễn biến tiếp theo. Bang California sẽ cần quay lại tòa án trong vòng một tuần nếu muốn biến lệnh tạm thời này thành một lệnh cấm lâu dài. Trong thời gian đó, mọi ánh mắt đều đổ dồn vào chính quyền Trump và phản ứng của Tòa Phúc thẩm Khu vực 9. Việc Tổng thống Trump triển khai quân đội liên bang bất chấp phản đối từ Thống đốc bang là điều chưa từng xảy ra kể từ thời kỳ phong trào dân quyền, khi các Thống đốc miền Nam chống lại các lệnh liên bang về xóa bỏ phân biệt chủng tộc.
Đăng bình luận
Ý kiến độc giả