Trung Quốc ở Biển Đông: Chiến lược và Thách Thức Cho Quyền Kiểm Soát

Trung Quốc theo tầm nhìn của Chủ tịch Tập Cận Bình là sẽ xoắn ngôi Hoa Kỳ và trở thành siêu cường đứng đầu thế giới vào năm 2049, đúng dịp kỷ niệm 100 năm chiến thắng của Hồng Quân Công nông trước quân đội quốc dân. Đảng, với hoài bão này, đã mở rộng sự hiện diện quân sự và tăng cường sức mạnh tại biển Đông, một khu vực đặc biệt quan trọng, thông qua việc xây dựng và quân sự hóa các hòn đảo nhân tạo. Bắc Kinh đã thực hiện chiến lược mở rộng ra đại dương bằng cách thò cái lưỡi bò tham lam của mình xuống phía Nam. Một trong những biện pháp quan trọng trong chiến lược này là xây dựng và quân sự hóa các hòn đảo nhân tạo với tốc độ nhanh chóng. Mặc dù có vẻ mạnh mẽ, nhưng chiến lược này của Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức và có thể đe dọa toàn bộ những nỗ lực của họ. Trong bối cảnh đó, biển Đông đang trở thành điểm nóng, và Trung Quốc đang đẩy mạnh mục tiêu thực hiện tham vọng của mình tại khu vực này. Câu hỏi là tại sao và làm thế nào Trung Quốc đang triển khai chiến lược này? Để hiểu rõ hơn, hãy cùng chúng tôi khám phá.

Trước khi bắt đầu, hãy nhấn mạnh rằng nếu bạn quan tâm đến nội dung về kiến thức quân sự, hãy để lại một like, đăng ký và bật thông báo để cập nhật những video mới nhất. Cảm ơn sự ủng hộ của bạn! Hãy cùng chúng tôi khám phá nhiều điều thú vị khác. Như đã được nói, biển Đông là nơi mà Trung Quốc bắt đầu cuộc chiến mới. Khu vực này, nằm ở phía Đông của Việt Nam, đóng một vai trò đặc biệt quan trọng về kinh tế và địa chiến lược. Với ước tính chứa ít nhất 11 tỷ thùng dầu, tương đương 1,6 tỷ tấn dầu, và 5377 tỷ MT khối khí thiên nhiên, biển Đông đang trở thành trung tâm quan trọng cho năng lượng và thương mại. Ngoài ra, biển Đông còn là nhà của một trong những ngành ngư nghiệp mạnh mẽ nhất trên thế giới, chiếm tới 15% tổng tiềm lực đánh bắt thủy hải sản toàn cầu. Đây cũng là tuyến đường giao thương huyết mạch, đóng vai trò quan trọng thứ hai chỉ sau Địa Trung Hải. Với 5,3 nghìn tỷ đô la thương mại hàng năm đi qua biển Đông, Trung Quốc đang nắm giữ một vị thế quan trọng trong cả kinh tế và quân sự. Trung Quốc muốn và cần kiểm soát các thực thể ở biển Đông từ những bãi đá Hòn đảo cho đến dạ san hô, nhằm đảm bảo và thúc đẩy sự phát triển lợi ích riêng của mình. Đối với những quốc gia có chủ quyền ở biển Đông, như Philippines, Malaysia và Việt Nam, việc đối mặt với sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc đang tạo ra những thách thức lớn và đe dọa đến chủ quyền của họ.

Tuy nhiên, phải đến năm 2012, Bắc Kinh mới bắt đầu chiến lược hiện đại sau khi giành quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough của Philippines. Một năm sau, Đại Lục tiếp tục bành trướng hơn nữa và bắt đầu xây dựng các đảo nhân tạo ở Trường Sa, tạo ra gần 1300 ha diện tích đất và dần dần quân sự hóa qua thời gian. Tổng cộng, Trung Quốc có 28 Tiền Đồn trong vùng biển mà họ tuyên bố chủ quyền, theo bản đồ đường chín đoạn, với 20 đồn nằm ở quần đảo Hoàng Sa và bảy đồn ở Trường Sa cùng bãi cạn Scarborough, nơi họ đã chiếm đó nhưng không xây dựng căn cứ trên đó. Chiến dịch xây dựng đảo nhân tạo tập trung chủ yếu ở quần đảo truyền xả, nơi đảo nhân tạo được tạo ra bằng cách nạo vét và vận chuyển vật liệu như đá và cát từ các dạng san hô và đái biển. Sau đó, nghiền thành bột và đưa lên bề mặt vào giữa tháng 12 năm 2023. Sang Kiến Minh, Bạch Hải Châu Á đã báo cáo rằng quá trình đánh bắt nạo vét và chôn lớp gia tăng, cùng với việc thu hoạch sò tai tượng, đã gây tiệt hại nặng nề cho hàng ngàn loài không tìm thấy ở nơi nào khác trên trái đất. Trung Quốc đã cải tạo tổng cộng 13,5 km² đất trên bãi đá san hô để xây đảo, bao gồm Bái Châu, viên đá Chữ Thập, đá Gaven, đá Tư Nghĩa, đá Gạc Ma, đá vành khăn, và đá subbi. Họ tiếp tục quá trình này với tốc độ chóng mặt, nhờ vào khả năng hoạt động ấn tượng của các tàu nạo vét được dùng để xây dựng. Ví dụ điển hình là siêu tàu xây đảo mạnh nhất châu Á, Thiên Côn Hào, được vận hành bởi công ty Thiên Tân, thuộc tập đoàn xây dựng giao thông Trung Quốc. Các hoạt động tự do Hàng Hải của Hải quân Hoa Kỳ từ năm 2015 có tác động lớn, tuy nhiên, chúng ít khi thay đổi tình hình ở Biển Đông. Các sự kiện gần đây như vụ khu trục hạm Trung Quốc suýt va chạm với tàu chiến Hoa Kỳ đã tạo ra lo ngại và gọi nhấm rút về rủi ro của chiến lược này. Trong bài phát biểu trước Viện Chính sách Chiến lược Australia vào tháng 3 năm 2015, Đô đốc Harry Harris từ Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ đã gọi các đảo nhân tạo này là "Vạn Lý Trường Thành," đánh dấu tầm quan trọng của chúng đối với vận mệnh của khu vực và cả thế giới. Tuy nhiên, may mắn cho Hoa Kỳ và các nước yếu thế hơn trong khu vực là có dấu hiệu báo chức thạm họa đối với Bắc Kinh từ năm 2019. Các đảo nhân tạo trở nên không ổn định, có vấn đề về chất lượng xây dựng và ảnh hưởng của thời tiết và khí hậu ngày càng trở nên rõ ràng. Nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, Trung Quốc có thể phải đối mặt với những thách thức nặng nề từ những hậu quả của chiến dịch xây đảo nhân tạo của mình, bao gồm cả biến đổi khí hậu, tham nhũng trong ngành xây dựng và sự thiếu kinh nghiệm trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng chống chịu môi trường biển Đông ngày càng khắc nghiệt.

Đề cập đến ước tính của Ủy ban Liên chính phủ và Biến đổi Khí hậu IPCC, mức nước biển dự kiến tăng từ 28 đến 55 cm vào năm 2100 dưới điều kiện thuận lợi nhất. Trong tình huống xấu nhất, khi cạnh tranh và xung đột quốc gia được ưu tiên hơn môi trường, mực nước biển có thể dâng cao tới 1,02 m. Điều này đặt ra thách thức lớn, đặc biệt là đối với các đảo nhân tạo của Trung Quốc, nơi có thể không có hệ thống bảo vệ chống lại sói mòn và dâng nước biển. Vấn đề nước biển trở nên nghiêm trọng hơn khi xét đến việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo, phá hủy dạ sà Hồ và ngăn chặn ngập mặn. Dạ sà Hồ là một hệ thống tự nhiên quan trọng giúp bảo vệ bờ biển khỏi tác động của sóng, bão, và ngăn chặn sự sói mòn trên các bãi biển. Việc phá hủy hệ sinh thái này có thể dẫn đến nước biển dâng và nguy cơ mất mát đáng kể cho cộng đồng ven biển. Cùng với việc phá hủy dạ sà Hồ, việc đánh bắt hải sản quá mức và các hoạt động tự nhiên khác đã gây hại lớn cho các dạ san hô. Trung Quốc đã khẳng định rằng việc này đã diễn ra từ trước khi bắt đầu xây dựng đảo nhân tạo, nhưng thiếu chứng cứ thuyết phục về những nỗ lực của họ trong việc khôi phục các dạ sà Hồ ở quần đảo Trường Sa. Mặc dù Trung Quốc tuyên bố sẽ khôi phục các dạ sà Hồ, nhưng họ thiếu kinh nghiệm và thành tích tốt trong lĩnh vực này. Chứng minh cho điều này là tuyên bố của họ vào năm 2015, khi cục Hải Dương nhà nước tuyên bố rằng xây dựng đảo nhân tạo không ảnh hưởng đến hệ sinh thái của đảo Trường Sa. Đến nay, chưa có đủ chứng cứ cho thấy họ đang tích cực khôi phục các dạ sà Hồ ở quần đảo Trường Sa. Chiến lược xây dựng và quân sự hóa đảo nhân tạo của Trung Quốc không chỉ là để tạo ra một tuyến phòng thủ, mà còn để buộc đối thủ phải triển khai sức mạnh lớn hơn. Tuy nhiên, với sự xuống cấp của các đảo nhân tạo và nguy cơ mất mát, Bắc Kinh sẽ cần nỗ lực liên tục để duy trì chúng, gây thêm gánh nặng cho quốc gia. Mặc dù Trung Quốc có thành công ngắn hạn trong việc xây dựng đảo nhân tạo, nhưng nếu chúng không thể tồn tại lâu dài, nó có thể trở thành một chiến lược đắt đỏ. Các vấn đề lâu dài như cạnh tranh quốc tế, thời tiết, và khí hậu có thể khiến Trung Quốc trả giá đắt hơn so với những gì họ đạt được ngắn hạn. Nếu không giữ được sức mạnh và tiềm năng, Trung Quốc có thể phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong tương lai.