Từ Bóng Tối Đến Ngai Vàng: Hành Trình Bất Ngờ Của Tân Giáo Hoàng Leo XIV, Một Người Mỹ Trầm Lặng

Tấm Màn Bí Ẩn Của Vatican Hé Mở: Vì Sao Hồng Y Người Mỹ Robert Prevost Trở Thành Giáo Hoàng Leo XIV. Sau hàng thế kỷ kín đáo và thận trọng, Vatican đang bắt đầu hé lộ những gì đã diễn ra bên trong Mật nghị Hồng y — nơi đã đưa vị hồng y người Mỹ Robert Prevost, sinh ra tại Chicago, trở thành vị Giáo hoàng thứ 267 của Giáo hội Công giáo, với tông hiệu Leo XIV. Đây là một kết quả khiến nhiều người bất ngờ, đặc biệt bởi vì Prevost không phải là cái tên được truyền thông nhắc đến nhiều trước Mật nghị, cũng không phải là ứng viên sáng giá trên các sàn cá cược. Thế nhưng, trong những ngày trước khi Mật nghị bắt đầu, ông lại là nhân vật được nhiều hồng y bí mật tìm hiểu.

"Người Mỹ Ít Mỹ Nhất" – Lợi Thế Kỳ Lạ Của Tân Giáo Hoàng. Trong số các hồng y đến từ Mỹ, Prevost nổi bật không phải vì sự quen mặt, mà chính vì ông gần như không được biết đến trong công luận, cũng như không mang hình ảnh "quyền lực Mỹ" thường khiến các Mật nghị dè chừng. "Tôi bất ngờ khi có rất nhiều hồng y hỏi tôi: ‘Anh có biết Roberto Prevost không?’" – Hồng y Timothy Dolan, Tổng giám mục New York chia sẻ. Thật ra, Dolan cũng không biết nhiều. Prevost đã dành phần lớn cuộc đời trưởng thành ở nước ngoài — làm giáo sĩ truyền giáo, rồi giám mục tại Peru, nơi ông có quốc tịch kép Mỹ - Peru. Khi các hồng y Mỹ chụp ảnh tập thể trước Mật nghị, Prevost thậm chí không xuất hiện trong khung hình – minh chứng cho sự kín tiếng của ông. Tuy nhiên, chính điều đó lại trở thành lợi thế. Như Hồng y Robert McElroy, Tổng giám mục Washington, nhận định: "Yếu tố quốc tịch Mỹ của ông ấy gần như không đóng vai trò gì trong các cuộc thảo luận – điều mà chính tôi cũng thấy bất ngờ." Người Kế Vị Giáo hoàng Phanxicô – Nhưng Không Là Bản Sao. Prevost chỉ mới được Giáo hoàng Phanxicô phong hồng y vào năm 2023, nhưng ngay sau đó, ông được bổ nhiệm làm hồng y giám mục – cấp bậc cao nhất trong Hồng y đoàn. Được đánh giá là người gần gũi về tư tưởng và cách điều hành với Giáo hoàng Phanxicô, nhưng Prevost cũng ôn hòa hơn và trung dung hơn trong một số quan điểm thần học và xã hội. Điều đó khiến ông trở thành ứng cử viên tiếp nối lý tưởng Phanxicô, nhưng vẫn tạo được sự đồng thuận từ những hồng y còn do dự. “Chúng tôi đang tìm một người tiếp nối đường lối của Phanxicô, nhưng không cần một bản sao y nguyên,” McElroy chia sẻ.

"Ông Ấy Tổ Chức Cuộc Họp Rất Giỏi" – Uy Tín Hành Chính Âm Thầm Nhưng Chắc Chắn. Prevost từng được Giáo hoàng Phanxicô giao nhiệm vụ đứng đầu Bộ Giám mục, cơ quan có vai trò quan trọng trong việc đề cử các giám mục trên toàn cầu. Nhờ vậy, ông trở nên thân thuộc với nhiều lãnh đạo cấp cao trong Giáo hội, trong đó có những người đã bầu ông làm Giáo hoàng. "Một trong những điều đầu tiên tôi được nghe về ông ấy là: ‘Ông tổ chức cuộc họp rất tốt.’ Mà điều đó không phải ai cũng làm được,” Hồng y Dolan chia sẻ. Dù không có những bài diễn văn hào nhoáng, Prevost lại thể hiện sự lắng nghe và đối thoại hiệu quả trong các nhóm nhỏ — điều tạo niềm tin trong lòng nhiều hồng y khác. “Ông ấy không hề có bài phát biểu khiến ai cũng phải ‘wow’, nhưng tôi nghĩ ông ấy đã kết nối rất hiệu quả trong các cuộc trò chuyện nhỏ,” – Hồng y Wilton Gregory cho biết. "Cuộc Đua Điên Cuồng Đến Sự Đồng Thuận" – Ngày Thứ Hai Quyết Định. Mật nghị luôn được giữ bí mật tuyệt đối, nhưng các hồng y cũng ngầm xác nhận rằng ngày thứ hai của Mật nghị đã chứng kiến sự chuyển hướng mạnh mẽ ủng hộ Prevost. “Tôi nghĩ sẽ mất nhiều thời gian hơn, nhưng đúng là có một chuyển động lớn, không thể gọi khác hơn ngoài ân sủng Chúa,” – Hồng y McElroy nhận định. Sự xuất hiện sớm của làn khói trắng khiến nhiều người tưởng rằng ứng viên Pietro Parolin – Phó Giáo hoàng và người được cá cược nhiều nhất – đã chiến thắng. Nhưng truyền thông Ý cho biết Parolin đã rút lui sau khi không đạt được đa số cần thiết, nhường bước cho Prevost.

Khoảnh Khắc Lịch Sử: “Accepto” – Tôi Chấp Nhận. Trong vòng bỏ phiếu cuối cùng, Dolan ngồi ngay sau Prevost và nhìn thấy khoảnh khắc ông cúi đầu khi tên mình được lặp đi lặp lại. Khi đạt mốc 89 phiếu – số phiếu tối thiểu để trở thành Giáo hoàng – nhà nguyện Sistine bùng nổ tiếng vỗ tay. Lúc đó, Hồng y Parolin bước tới và hỏi: “Ngài có chấp nhận chức vị được giao phó không?” Và Prevost trả lời đơn giản: “Accepto” – Tôi chấp nhận. Khi được hỏi chọn tông hiệu gì, ông dừng lại giây lát rồi trả lời: “Leo” – mở ra triều đại của Giáo hoàng Leo thứ XIV.